W poprzednim artykule omówiliśmy temat tego kiedy wymagane jest pozwolenie na budowę, a kiedy wystarczy zwykłe zgłoszenie robót w przypadku chęci postawienia tablicy billboardowej. Dzisiaj omówimy dokładnie przebieg procedury zgłoszenia robót budowlanych nie wymagających pozwolenia na budowę.
Od strony formalnoprawnej procedura zgłoszenia robót budowlanych jest krótsza i prostsza w porównaniu do uzyskania pozwolenia na budowę. Zobacz, co prawo budowlane mówi, jak zgłosić roboty, nie wymagające pozwolenia na budowę.
Od czego zacząć procedurę zgłoszenia
Zgłoszenie robót budowlanych tak jak wniosek o pozwolenie na budowę należy złożyć w starostwie (lub w urzędzie miasta na prawach powiatu), w odpowiednim wydziale architektoniczno-budowlanym. Formularz zgłoszenia możemy pobrać w urzędzie lub z jego strony internetowej. Powinno ono zawierać:
określenie rodzaju, zakresu i sposobu wykonania przewidzianych do realizacji robót budowlanych oraz terminich rozpoczęcia;
oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane;
w zależności od potrzeb należy załączyć odpowiednie szkice lub rysunki dotyczące planowanej inwestycji. Ustawa nie wymaga, aby zostały one przygotowane przez osobę z uprawnieniami budowlanymi. Nie jest też potrzebny projekt budowlany. To, czy będzie trzeba dołączyć szkice lub rysunki, zależy od rodzaju przewidzianych do wykonania robót i uznania urzędnika przyjmującego zgłoszenie;
Zamiast decyzji milczenie organu
Prawo budowlane mówi, że zgłoszenia należy dokonać przed rozpoczęciem robót budowlanych, a do ich wykonywania można przystąpić po upływie 30 dni od dokonania zgłoszenia, jeżeli w tym czasie starosta (lub prezydent miasta na prawach powiatu) nie wniesie sprzeciwu w formie decyzji (jest to tak zwana zasada milczącej zgody). 30 dni to czas dla organu na faktyczną i prawną ocenę zgłoszenia.
Instytucja zgłoszenia nie przewiduje wydawania przez organ aktu administracyjnego potwierdzającego możliwość rozpoczęcia robót. Samo milczenie i brak decyzji wyrażającej sprzeciw kończy postępowanie w sprawie wszczętej zgłoszeniem i uprawnia do podjęcia robót. Jeżeli jednak inwestor chciałby uzyskać potwierdzenie możliwości rozpoczęcia robót (niewniesienia sprzeciwu do zgłoszenia), może zwrócić się do organu o wydanie zaświadczenia w trybie art. 217 Kodeksu postępowania administracyjnego.
W razie braków w zgłoszeniu
Jeśli zgłoszenie robót budowlanych będzie niekompletne, na inwestora zostanie nałożony (w drodze postanowienia) obowiązek uzupełnienia dokumentów w określonym terminie. Wydanie takiego postanowienia przerywa 30-dniowy okres przewidziany na wniesienie sprzeciwu. Ponownie rozpoczyna się on w dniu następującym po tym, w którym zgłoszenie zostało uzupełnione. W przypadku nieuzupełnienia zgłoszenia zostanie wydana decyzja o sprzeciwie.
Czas na rozpoczęcie robót budowlanych
Do wykonywania robót budowlanych musimy przystąpić w ciągu dwóch lat od określonego w zgłoszeniu terminu ich rozpoczęcia – w przeciwnym razie zgłoszenie straci ważność (termin ten nie podlega przywróceniu), czyli po jego upływie trzeba dokonać nowego zgłoszenia.
Nie trzeba kierownika ani dziennika
W przypadku robót podlegających zgłoszeniu nie ma obowiązku ustanowienia kierownika budowy oraz prowadzenia dziennika budowy – z wyjątkiem budowy instalacji zbiornikowej na gaz płynny z pojedynczym zbiornikiem o pojemności do 7 m3. O zakończeniu robót nie zawiadamia się organu nadzoru budowlanego.
Kiedy urząd wniesie sprzeciw do zgłoszenia
Decyzja o sprzeciwie zostanie wydana, jeżeli:
inwestor złożył zgłoszenie budowy lub robót budowlanych, na które wymagane jest uzyskanie pozwolenia na budowę;
budowa lub roboty budowlane objęte zgłoszeniem naruszają ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub inne przepisy (na przykład dotyczące warunków technicznych);
zgłoszenie dotyczy budowy obiektu tymczasowego niepołączonego trwale z gruntem w miejscu, w którym taki obiekt istnieje.
Organ przyjmujący zgłoszenie może też na podstawie art. 30 ust. 7 nałożyć w drodze decyzji obowiązek uzyskania pozwolenia na budowę – mimo iż obiekt lub roboty budowlane kwalifikują się do zgłoszenia. Taka możliwość jest ograniczona do sytuacji, w których mogłoby wystąpić:
zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia;
pogorszenie stanu środowiska lub stanu zachowania zabytków;
pogorszenie warunków zdrowotno-sanitarnych;
wprowadzenie, utrwalenie lub zwiększenie ograniczeń albo uciążliwości dla terenów sąsiednich.
Ocena tego, czy takie sytuacje mogą mieć miejsce, zależy od uznania organu przyjmującego zgłoszenie.
Błąd urzędu przy przyjęciu zgłoszenia
W przypadku gdy organ nie wniósł sprzeciwu do zgłoszenia robót budowlanych, które zgodnie z przepisami wymagają uzyskania pozwolenia na budowę, a inwestor wykonuje (lub wykonał) roboty zgodnie z dokonanym zgłoszeniem, właściwy organ nadzoru budowlanego na podstawie art. 50-51 Prawa budowlanego powinien przeprowadzić – mimo iż inwestor tu nie zawinił – postępowanie naprawcze. W takiej sytuacji, która jest następstwem nieprawidłowego działania organu przyjmującego zgłoszenie (powinna bowiem zostać wydana decyzja o sprzeciwie na podstawie art. 30 ust. 6 pkt 1), nie ma podstaw, aby zarzucić inwestorowi dokonanie samowoli budowlanej i prowadzić postępowanie legalizacyjne z art. 48-49 Prawa budowlanego.
Budowa bez zgłoszenia
Jeśli inwestor przystąpi do robót budowlanych bez wymaganego zgłoszenia albo pomimo wniesienia przez organ sprzeciwu, to postępowanie naprawcze zostanie przeprowadzone na podstawie art. 49b.
Rozpoczęcie robót przed upływem 30 dni
Inwestor, który rozpoczął budowę przed upływem terminu na wniesienie sprzeciwu przez organ (czyli przed upływem 30 dni od daty dokonania zgłoszenia), naraża się na ryzyko, że w ustawowym terminie zostanie wniesiony sprzeciw do zgłoszenia i wtedy zastosowanie będzie mieć art. 49b, a inwestor zostanie potraktowany jak sprawca samowoli budowlanej.
Podstawa prawna:
• ustawa z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane(j.t. DzU z 2006 r. nr 156,poz. 1118 z późn. zm.)